نحوه اخذ پذیرش از دانشگاههای ترکیه در سال آینده
پس از پایان یافتن جنگ جهانی دوم صنعت توریست در دنیا به صورت فزاینده ای رشد نمود که تحصیل در خارج از کشور نیز در واقع از شاخه های صنعت توریست محسوب میگردد ؛طبق آمار اعلامی در سال ۱۹۷۵ میلادی قریب بر هشتصد هزار دانشجودر دانشگاهی خارج از کشور خود مشغول به تحصیل شده اند که این عدد در سال ۲۰۲۰ میلادی بالغ بر هفت و نیم ملیون و پیش بینی میگردد تا سال ۲۰۳۰ به بیش از بیست ملیون دانشجوی خارجی افزایش یابد .
برخی از کشورها از جمله امریکا و انگلیس این صنعت رو به رشد را مورد توجه قرار داده و با برنامه ریزی های منسجم سهم عمده ای از این بازار بزرگ و در آمد از را در اختیار گرفته اند ؛ ترکیه نیز از جمله کشورهایی میباشد که در اینخصوص برنامه ریزی استراتژیک و طولانی مدتی نموده و در جذب دانشجوی خارجی از بسیاری از کشورهای جهان گوی سبقت را ربوده و در حال حاضر در بین کل کشورهای دنیا رتبه دهم را از جهت جذب دانشجوی خارجی بخود اختصاص داده است .
لیست ده کشور برتراز جهت جذب دانشجوی خارجی
تعداد دانشجوی خارجی |
کشور |
رتبه |
۹۸۷۳۱۴ |
امریکا |
۱ |
۴۵۲۰۷۹ |
انگلیس |
۲ |
۴۴۴۵۱۴ |
استرالیا |
۳ |
۳۱۱۷۳۸ |
آلمان |
۴ |
۲۶۲۴۱۶ |
روسیه |
۵ |
۲۲۹۶۲۳ |
فرانسه |
۶ |
۲۲۴۵۴۸ |
کانادا |
۷ |
۱۸۲۷۴۸ |
ژاپن |
۸ |
۱۷۸۲۷۱ |
چین |
۹ |
۱۲۵۱۳۸ |
ترکیه |
۱۰ |
عوامل متعددی در انتخاب کشور و دانشگاه مقصد برای دانشجوی خارجی تاثیر گزار میباشد که از جمله مهمترین آنها میتوان به سه مورد زیر به ترتیب الویت اشاره ؛ نمود که البته هر دانشجوی خارجی با در نظر گرفتن شرایط خود و ترکیبی از عوامل زیر دانشگاه و کشور مقصد را انتخاب مینماید :
کیفیت و امکانات آموزشی
هزینه تحصیل وزندگی
نحوه اخذ پذیرش تحصیلی
سازمان آموزش عالی ترکیه( YÖK) در سال ۱۹۸۰ برای جذب دانشجوی خارجی و نحوه ورود به دانشگاههای ترکیه برنامه ریزی انجام داده و مقرر شد سازمان سنجش کشور ترکیه (ÖSYM) متولی برگزاری آزمونی جهت جذب دانشجویان خارجی علاقمند به تحصیل در دانشگاههای ترکیه به نام YÖS باشد و سالانه یکبار این آزمون جهت جذب دانشجویان خارجی به دانشگاههای ترکیه برگزار گردد .
آزمون یوس برای اولین بار سال ۱۹۸۱ در شهر آنکارا پایتخت ترکیه برگزار گردید ؛آزمون بصورت تستی و شامل دو قسمت اطلاعات علمی و اطلاعات زبان ترکی طراحی گردیده بود ؛ هر قسمت به مدت نود دقیقه و قسمت آزمون علمی شامل هشتاد سوال تستی پنج جوابی با ارزش یکسان از دروس هوش و استعداد تحصیلی ؛ ریاضی ؛ فیزیک ؛ شیمی ؛ زیست شناسی و زمین شناسی میگردیده .
آزمون یوس ۲۳ سال بدون تغییر کلی برگزار گردید ؛ سال ۲۰۰۴ تغییر جزیی داشته و بغیر از هوش و استعداد تحصیلی و ریاضیات بقیه مواد آزمون حذف گردید لیکن کلیات هشتاد سوال تستی پنج جوابی حفظ گردید و تا سال ۲۰۱۰ به همان شکل ادامه یافت .
سال ۲۰۱۰ آخرین آزمون یوس برگزار گردید و از ان سال به بعد اختیار پذیرش دانشجوی خارجی از طرف سازمان آموزش عالی ترکیه ( YÖK) با تعریف چهار چوب های مشخص به دانشگاهها ی ترکیه تفویض گردید .
به دانشگاههای ترکیه اختیار داده شد که برای جذب و انتخاب دانشجوی خارجی میتوانند آزمون مستقل شبیه به یوس برگزار نمایند ؛ از آزمونهای بین المللی همچون SAT استفاده نمایند و یا سوابق تحصیلی و معدل دیپلم را به عنوان معیارانتخاب دانشجو مد نظر قرار دهند .
در عین حال به هیات امنا دانشگاه اختیار قیمت گذاری شهریه های تحصیلی تفویض و همچنین مراحل صدور مجوز تاسیس دانشگاه خصوصی تسهیل گردید .
بدین ترتیب طی سالهای گذشته به سرعت شمار دانشگاهای خصوصی ترکیه افزوده ؛ شهریه های تحصیلی متناسب ؛ روند پذیرش دانشجو تسهیل و همه این عوامل موجب گردید ترکیه جزو ده کشور برتر دارای بیشترین دانشجوی خارجی گردد .
طبق آمار اعلامی توسط اداره مهاجرت ترکیه (GÖÇ) در سال ۲۰۲۱ بیش از صد و بیست هزار اجازه اقامت دانشجویی در ترکیه صادر گردیده .
تعداد اقامت دانشجویی صادر شده به تفکیک کشور ها ماه یک سال ۲۰۲۲
رتبه |
کشور |
تعداد اقامت دانشجویی صادر شده |
۱ |
آذربایجان |
۱۶۵۲۱ |
۲ |
ایران |
۱۰۲۶۰ |
۳ |
ترکمنستان |
۹۹۶۰ |
۴ |
سومالی |
۷۱۴۶ |
۵ |
عراق |
۶۶۲۱ |
– |
دیگر کشورها | ۷۰۵۳۱ |
– | در کل |
۱۲۱۰۳۹ |
هدفگذاری ترکیه داشتن بیش از دویست هزار دانشجوی خارجی تا سال ۲۰۲۳ بوده که البته شیوع پاندمی بیماری کوید در رسیدن به این هدف گذاری تاثیر منفی داشته است .
همانگونه که در بالا ذکر گردید کیفیت و امکانات آموزشی ؛شهریه تحصیلی و سهل بودن اخذ پذیرش از عواملی میباشد که موجب ترغیب دانشجوی خارجی برای انتخاب کشور و دانشگاه مقصد میگردد ؛ اما با توجه به ماهیت این عوامل ملاحظه میگردد که عوامل مذکور با یکدیگر نسبت معکوس دارند ؛ بعبارتی چنانچه دانشگاهی قیمت شهریه تحصیلی را کاهش دهد ناگزیر به کاهش کیفیت و امکانات آموزشی خواهید بود و یا برای جبران هزینه ها مجبور به افزایش تعداد پذیرش دانشجو خواهد بود بنابرین به اجبار دانش آموزانی با سابقه تحصیلی نه چندان درخشان را نیز پذیرش خواهد نمود که این امر نیز به هر حال موجب کاهش کیفیت آموزشی در طولانی مدت خواهد شد .
همچنین به دلیل پرطرفدار بودن برخی از رشته های تحصیلی همچون پزشکی و دندانپزشکی وداروسازی و …طی سالهای گذشته موارد گزارش و شکایات زیادی از کلاهبرداری ها و سو استفاده ها و دادن وعده های واهی به متقاضیان تحصیل در دانشگاههای ترکیه مبنی بر اخذ پذیرش از دانشگاههای معتبر بدون توجه به شرایط تحصیلی متقاضی و صرفا با پرداخت هزینه های گزاف به مراجع قضایی و همچنین متولیان امر آموزش تکمیلی در کشور ترکیه ارسال گردید .
مشکل کاهش کیفیت آموزشی و شکایات زیاد در مورد سو استفاده مالی از متقاضیان تحصیل در دانشگاهای ترکیه طی سالهای گذشته موجب شد سازمان آموزش عالی کشور ترکیه (YÖK) به اجبار در تاریخ ۲۵/۱۱/۲۰۲۱ بخشنامه ای مبنی بر اجبار دانشگاهها (اعم از دولتی و خصوصی ) به اعطا پذیرش تحصیلی در رشته های پر طرفدار و در عین حال مهم پزشکی ؛ دندانپزشکی ؛ داروسازی ؛ حقوق ؛ تربیت مدرس و شاخه های مهندسی با آزمون ورودی نمود و همچون گذشته سازمان سنجش ترکیه مسیول برگزاری آزمون مرکزی یوس همچون سالهای قبل از ۲۰۱۰ گردید ؛ که البته این امر با اعتراض شدید دانشگاهها ؛خاصه دانشگاههای غیر دولتی و نیز موسسات بزرگ اعزام دانشجوی که سرمایه گذاری بزرگی در کشور های مختلف جهت اعزام دانشجو به ترکیه نموده بودند گردید ؛از طرف دیگر محدودیت پذیرش صرفا با آزمون ورودی موجب کاهش شدید تعداد متقاضیان میگردید که منافات با سیاست گسترش صنعت توریست خصوصا توریست آموزشی در کشور ترکیه میگردید ؛ فلذا مجددا سازمان آموزش عالی ترکیه در تاریخ ۲۳/۱۲/۲۰۲۱ بخشنامه صادره را لغو و برای سال تحصیلی ۲۰۲۱-۲۰۲۲ ادامه روال قبلی و جهت سال تحصیلی بعدی یعنی سال تحصیلی ۲۰۲۳ -۲۰۲۲ آزمون مرکزی یوس توسط سازمان سنجش ترکیه برگزار خواهد شد و دانشگاهها مختار میباشند که یا از روشهای قبلی یا از نتیجه این آزمون برای اعطا پذیرش تحصیلی به متقاضیان استفاده نمایند .
با وجود اعلام و متعاقبا لغو بخشنامه مذکور به نظر میرسد در سال جاری هم دانشگاهها و هم سازمان آموزش عالی ترکیه و هم سایر ارگانهای ذیربط دقت نظر بیشتری در جذب دانشجوی خارجی و بررسی سوابق تحصیلی دانشجویان خواهند داشت تا رقابت برای جذب دانشجوی خارجی بیشتر موجب کاهش کیفیت آموزشی دانشگاههای ترکیه در دراز مدت نگردد و علی رغم باطل شدن بخشنامه قبلی هنوز احتمال ضروری شدن مجدد آزمون ورودی برای برخی رشته های خاص در سالهای بعد کماکان وجود دارد .
در انتهای کلام مهمترین توصیه ای که به متقاضیان عزیز علاقمند به تحصیل در دانشگاههای ترکیه خصوصا در رشته های پزشکی ؛دندانپزشکی و داروسازی و سایر رشته های پر طرفدارمیتوان نمود ؛ تلاش در احراز سوابق تحصیلی هر چه بالاتر و آماده سازی دقیق مدارک خواسته شده از طرف دانشگاههای پذیرنده برای اعطا پذیرش تحصیلی میباشد و اکیدا توصیه میشود قبل از هر اقدامی با مشاوران امین و با تجربه در خصوص تحصیل در دانشگاهای ترکیه مشورت نموده و در عین حال سوابق موسسه و دانشجویان قبلی که از طریق ان موسسه یا آموزشگاه ؛ پذیرش تحصیلی اخذ نموده اند به دقت از جهت واقعی بودن و موفق بودن مورد ارزیابی قرار گیرد .
در نهایت برای تمامی دانشجویان و دانش پژوهان علاقمند به تحصیل در دانشگاههای دولتی یا خصوصی ترکیه آرزوی موفقیت مینماییم .
اطلاعات مفید جهت مشاهده : کلیات تحصیل در ترکیه