adminnn 16 بهمن, 1400ترکیه در تلاش برای میانجی گری در بحران روسیه و اکراین
ترکیه طی پنجاه سال گذشته برنامه ریزیهای وسیع و استراتژیکی ودر عین حال بسیار موفقی در راستای توسعه و تقویت زیر ساختهای اقتصادی کشور داشته است ؛ پروژه های بزرگ عمرانی ؛ سد سازیهای غول پیکر و در نوع خود منحصر به فرد در سطح جهانی ؛ توسعه کشاورزی ؛ استفاده و گسترش تکنولوژی روز دنیا ؛ سرمایه گذاری در برخی شاخه های صنعتی ؛ سرمایه گذاری وسیع در شاخه های صنعت توریست ؛ گسترش راه سازی ؛ توجه ویژه به گسترش ناوگان حمل و نقل هوایی ؛ زمینی و دریایی و بسیاری عوامل از این دست موجب گردیده ترکیه در سالهای گذشته گوی سبقت را از بسیاری از کشورها ربوده و به سرعت در مسیر ترقی و رشد اقتصادی گام بردارد ؛ و در حال حاضر نه تنها در منطقه بلکه در سطح بین المللی نیز در زمره کشورهای مطرح دنیا به شمار میاید ؛ در زمینه توریست سیاحتی ؛ آموزشی ؛ درمانی جزو ده کشور برتر جهان میباشد ؛ در زمینه کشاورزی در برخی محصولات همچون فندق ؛ زیتون ؛ خشکبار ؛ میوه و سبزیجات از صادر کنندگان بزرگ جهانی محسوب میشود ؛ در صنعت منسوجات ؛ پوشاک و مد از برترینهای جهان شمرده میشود ؛ناوگان هوایی ترکش ایر لاین و فرودگاه جدید استانبول در زمره بهترینهای جهان نامبرده میشود ؛ و بطور خلاصه از جهت سرعت رشد اقتصادی در بین ده اقتصاد رو به رشد جهان جای گرفته است .
دولتها نیز در واقع همچون شرکتهای اقتصادی در جذب هر چه بیشترمنابع جهانی درسطح بین المللی در رقابت با یکدیگر میباشند و متاسفانه همانند شرکتهای اقتصادی این رقابت همواره رقابت مثبت نمیباشد و یکی از اصلهای رقابت به نحوی از انحا بیرون راندن رقیب از میدان و در اختیار گرفتن منابع مالی رقیب میباشد ؛ مسلما زمانی که در سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ ترکیه در آرامش میلیونها توریست را پذیرا و میلیاردها دلار در آمد ارزی کسب مینمود در حالیکه کشورهای توریست پذیر همچون اسپانیا ؛ ایتالیا ؛ فرانسه ؛ یونان و غیره درگیر مشکلات اقتصادی و از دست دادن سهم قابل توجهی از بازار رو به رشد توریست جهانی بوده اند ؛ بتبع این امر خوشایند رقبای صنعت توریست ترکیه نبوده است و اگر توجه شود ترکیه از سالهای ۲۰۱۵ به بعد به هر ترتیبی که شده و به دلایل مختلف درصنعت توریست با مشکلاتی مواجه بوده ؛ موضوع ترور؛ بمب گذاری و نا امنیهای داخلی ؛ کودتا ؛ سقوط هواپیمای روسی ؛ بدنبال ان شیوع پاندمی کوید و حتی در بحران کرونا زمانی که یک مقدار آرامش جهانی در تابستان ۲۰۲۰ برقرار گردید و دوباره صنعت توریسم در ترکیه شروع به حرکتی نمود آتش سوزیهای وسیع در جنگلهای سواحل زیبا و توریستی جنوب ترکیه مجدد ضربه ای بر پیکر صنعت توریست ترکیه که از منابع در آمد ارزی بزرگ کشور ترکیه نیز محسوب میشود وارد گردید .
در سال ۲۰۲۰ سه کشور برتری که ترکیه پذیرای توریست های ان کشور ها بوده به ترتیب روسیه با ۴۶۹۴۴۲۲ رتبه اول ؛ آلمان با ۳۰۸۵۲۱۵ در رده دوم و اکراین با ۲۰۶۰۰۰۸ رتبه سوم را به خود اختصاص داده اند که از همین جا یکی از نگرانیهای ترکیه در مورد بحران میان روسیه و اکراین مشخص میگردد چرا که در صورت جنگ احتمالی میان این دو کشور مسلما کاهش چشم گیری در تعداد توریست این دو کشور متصور خواهد بود .
اتباع روس در سالهای گذشته پس از ایرانیها و عراقیها جزو بیشترین ملییتهایی بوده اند که در ترکیه خرید ملک نمودند و اتباع اکراینی اگرچه در رده های بالا جای ندارند لیکن تا کنون بالغ بر چهار هزار ملک در ترکیه توسط اتباع اکراینی خریداری گردیده و آمار رشد خرید ملک توسط اتباع روس و اکراین در ترکیه همواره رو به رشد میباشد که با بحران در این کشورها آمار خرید ملک در ترکیه توسط اتباع این کشورها سیر نزولی در پی خواهد داشت .
یکی ازراههای دریایی مهم واستراتژیک جهان اتصال دریای سیاه به دریای مرمره از طریق تنگه بسفردر شهر استانبول و بدنبال ان ارتباط دریای مرمره به دریای مدیترانه از طریق تنگه داردانل در شهر چاناک قلعه ترکیه میباشد ؛ امن بودن و آرامش دراین مسیر دریایی برای ترکیه اهمیت ویژه ای در بر دارد که در صورت درگیری نیروی دریایی اکراین و روسیه در دریای سیاه آرامش و امنیت این مسیر دریایی حیاتی برای ترکیه تحت تاثیر قرار خواهد گرفت .
ترکیه در سال گذشته چهار و نیم میلیارد دلار صادرات کالا و هفده و نیم میلیارد دلار واردات از کشور روسیه که قسمت عمده ان شامل مواد نفتی و گندم میباشد و در مجموع بیست و دو میلیارد و چهارصد میلیون دلار تبادل مالی با روسیه داشته است ؛ همچنین دو میلیارد و یک صد میلیون دلار صادرات به کشور اکراین و دو میلیارد و شش صد میلیون دلار واردات کالا که بیشترین قسمت ان فولاد و آهن آلات و در مجموع چهار میلیارد و هفتصد میلیون دلار تبادلات مالی با اکراین داشته است ؛ترکیه در مجموع با روسیه و اوکراین سالانه بیست و هفت میلیارد و یک صد میلیون دلار تجارت داشته و پیش بینی بر افزایش ان در سال جاری بوده است که قسمت عمده این تبادل کالا از طریق دریای سیاه انجام میشده ؛ در عین حال مسیر انتقال گاز روسیه به ترکیه از دریای سیاه عبور مینماید که در صورت بوجود آمدن هر نوع اختلالی در این مسیر مشکلات جدی برای ترکیه در پی خواهد داشت .
از طرف دیگر با توجه به دو قطبی شدن کشور های جهان در مورد مشکل اکراین و روسیه که برخی از کشورها همراه روسیه و برخی دیگر در کنار کشورهای غربی و رودرروی روسیه جبهه گیری نمودند بتبع با اوج گرفتن این بحران از سایر کشور ها خصوصا از ترکیه نیز به نوعی خواسته و اجبار خواهد شد موضع خود را مشخص نماید ؛ در حالیکه ترکیه همانگونه که گفته شد هم علاقمند به حفظ روابط با روسیه و اکراین و در عین حال هم با کشورهای غربی مناسبت و روابط تجاری قوی دارد و هرگز تمایلی برای انتخاب بین این کشور ها نخواهد داشت .
از سوی دیگر تحدیدهای امریکا مبنی بر اعمال تحریم به روسیه فعلاعملی نگردیده و شاید در خیلی از زمینه ها نیز در صورت اعمال تحریم شاید نتواند اجرایی گردد ولی در صورت اعمال تحریم سیستم بانکی بین المللی روسیه و اجرایی شدن ان با توجه به پروژه ها و سرمایه گذاری های بزرگ روسیه در کشور ترکیه و تبادلات مالی بین ترکیه و روسیه وتوجه به مشکلاتی که ترکیه جدای از این بحران در مدت گذشته در ارتباط با ذخایر ارزی خود داشته ؛ این امر نیز پیامدها و مشکلات جدی برای ترکیه در پی خواهد داشت .
ترکیه علیرغم اینکه میداند شاید نتواند نقش موثری در حل بحران ایفا نماید اما با در پیش گرفتن سیاست میانجی گری در بحران روسیه و اکراین در واقع بدنبال چند هدف میباشد ؛ مهمتر از همه اگراین بحران به هر نحوی حل شود از جهت بین المللی وجهه و اعتبار بالایی برای ترکیه در بر خواهد داشت ؛اما در صورت تشدید بحران و وقوع جنگ احتمالی ترکیه در واقع از همین حالا بیطرفی و تمایل به داشتن روابط دوستانه و سعی در حل مشکل فی مابین دو کشور را هم به این کشورها و هم به مجامع بین المللی اعلام نموده و تا حد امکان سعی خواهد نمود در دو قطبی شدن کشورهای جهان مجبور به جای گیری در یکی از قطبها نباشد .
جدای از بحران فعلی میان کشور های روسیه و اکراین و متاسفانه سایر مسایل غیر انسانی که در اقصی نقاط جهان هر روز شاهد ان میباشیم ؛امید ان داریم جهانی زیبا مالامال از صلح و زیبایی در انتظار آینده بشریت در همه این کره خاکی باشد .
